Paciornica lucernianka

Paciornica lucernianka należy do groźnych szkodników lucerny nasiennej, nie ma natomiast znaczenia gospodarczego dla lucerny uprawianej na paszę. Muchówka, długości 1,5—2 mm, ma żółtawy odwłok, brązowy tułów i długie nogi. Żółtawe larwy, długości 1,5— 2 mm, przy zaniepokojeniu skaczą. Zimują larwy w glebie, głównie na głębokości do 5 cm. Przepoczwarczają się wiosną, a pod koniec maja wylatują owady dorosłe. Samice składają jaja, po kilka — kilkanaście razem, w zielone pączki kwiatowe lucerny. Larwy żerują wewnątrz pączków, które nie otwierają się i nabrzmiewają ce- bulkowato. Płatki zrastają się, a na wierzchołku złożone są w kształcie dzioba. Larwy opuszczają pączki i przepoczwarczają się w glebie. Muchówki latają w końcu lipca i na początku sierpnia. W ciągu roku występują 2 lub 3 pokolenia, wskutek czego niszczone są pączki kwiatowe pierwszego i drugiego odrostu lucerny. Muchówki trzeciego pokolenia występują głównie w ostatniej dekadzie sierpnia i pierwszej połowie września. Paciornica lucernianka jest wrażliwa na nie sprzyjające warunki atmosferyczne. W glebie o wilgotności niskiej (poniżej 30*/o całkowitej pojemności) lub wysokiej (powyżej 90%) larwy giną w dużym procencie. Zapobieganie i zwalczanie. Lucernę przeznaczoną na paszę należy kosić przed lub na początku kwitnienia. Wiosną plantacje nasienne bronować i kultywatorować „na czarno”. Bronować lucernę również po każdym pokosie, stosując jednocześnie intensywne nawożenie. Plantacje lucerny użytkować przemiennie (w jednym roku przeznaczyć na paszę, w drugim na nasiona). Plantacje lucerny nasiennej zakładać na terenach wyżej położonych, suchszych. Plantacje nasienne opryskuje się lub opyla pierwszy raz w fazie tworzenia się pączków kwiatowych lucerny, w momencie stwierdzenia pierwszych muchówek, i po 6—7 dniach, zalecane są preparaty: Owadofos płynny 50 (0,9 l/ha), Thiodan płynny 35 (1,5 l/ha) lub Metation E 50 (1 l/ha), do opylania — Owadofos pylisty 5 (20 kg/ha). Podczas uprawek wiosennych na starszych izolowanych plantacjach przeznaczanych corocznie na nasiona można opylić glebę Owadziakiem pylistym 2,4 (30 kg/ha) i dobrze wymieszać go z glebą. Ostatni zabieg wykonać najpóźniej na 3 dni przed spodziewanym zakwitaniem lucerny. Szkodnik ten występuje w Polsce w słabym nasileniu. Większe szkody wyrządza lokalnie. Jest to mała błonkówka, długości 1,3— 1,8 mm, z odwłokiem czarnym, błyszczącym, wyraźnie oddzielonym przewężeniem od tułowia. Larwa jest biała, beznoga, łukowato zgięta, długości do 2 mm. Zimują larwy w nasionach opadłych na ziemię. Na wiosnę przepoczwarczają się w nasionach. Owad dorosły opuszcza nasiona przez otwór wygryziony uprzednio przez larwę. Przy składaniu jaj na lucernie samica przekłuwa ścianę strąka i wprowadza jajo do wnętrza niedojrzałego nasienia. Larwa żeruje wewnątrz nasienia, wyjadając jego zawartość i pozostawiając tylko łupinę. Cały rozwój od jaja do owada dorosłego trwa 3—4 tygodnie. W rejonach uprawy lucerny na nasiona i większej szkodliwości gruboudki trzeba możliwie wcześnie i starannie zebrać rośliny, wszelkie resztki po zbiorze i omłocie zniszczyć. Siać nasiona starannie oczyszczone. Nasiona zaprawiać Zaprawą nasienną GT (300 g/100 kg nasion). W większych magazynach celowe jest gazowanie nasion. Lucernę przeznaczoną na zielonkę zbierać przed zawiązaniem strąków.