Mątwik ziemniaczany

Jest to nicień żerujący na korzeniach ziemniaka. Samiec ma kształt nitkowaty, długość około 1 mm. Samica, która zamienia się w tzw. cystę wypełnioną jajami, ma kształt kulisty, średnicę od v 0,6 do 0,8 mm. Cysty są przyczepione do korzeni ziemniaka. W cystach z jaj wylęgają się larwy długości około 0,5 mm, z wyraźnym sztylecikiem. Przy temperaturze gleby 10—12°C larwy opuszczają cysty i wnikają do korzeni ziemniaka. Zaatakowane przez mątwika rośliny rosną słabo, mają pędy cienkie, nieliczne i krótkie. Liście, najpierw dolne, później położone wyżej, żółkną począwszy od wierzchołków. Następnie wierzchołki liści brązowieją i zwijają się ku górze, a całe liście stopniowo zamierają i zwisają. Opanowane przez mątwika korzenie są znacznie mniejsze. Widoczne są na nich białe, złotożółte lub brunatne kuleczki wielkości nasion maku lub łebka od szpilki. Są to cysty mątwika. Często rośliny giną przed kwitnieniem. Zapobieganie i zwalczanie. Ponieważ cysty mątwika ziemniaczanego znajdują się w ziemi przylegającej do bulw i narzędzi, mogą być łatwo przeniesione na zdrowe pole. Dlatego też trzeba ściśle przestrzegać przepisów kwarantanny wewnętrznej, które zabraniają wywozu ziemniaków z terenów opanowanych przez tego nicienia. Ziemniaków pochodzących z pola zarażonego nie należy przeznaczać na sadzeniaki. W razie konieczności sadzenia bulw z zarażonego pola przeprowadza się dezynsekcję mocząc bulwy przez 5 minut w 1-procentowym roztworze formaliny. Inne środki zapobiegające rozprzestrzenianiu się mątwika to: niewyrzucanie na kompost odpadków ziemniaczanych pochodzących z zarażonego pola (łęty należy zebrać i spalić); czyszczenie po pracy na zarażonym polu narzędzi i maszyn, kopyt zwierząt i kół ciągników; używanie osobnych worków do przewożenia ziemniaków z zarażonego pola; niekopcowanie zdrowych bulw na zarażonym polu ani bulw z zarażonego pola na terenie wolnym od mątwika; niszczenie samosiewów ziemniaka na polach opanowanych przez mątwika. Na glebach zarażonych w stopniu słabym nie należy uprawiać ziemniaka częściej niż co 3—4 lata, a na zarażonym silnie — co 6 lat. Podczas tej przerwy zaleca się uprawiać konopie, buraki pastewne, trawy, koniczyny, grykę lub żyto.