Zaraza ziemniaka

Ze względu na wielkość powodowanych w niektórych latach szkód ta grzybowa choroba ziemniaka należy do groźniejszych. Niszcząc przedwcześnie liście obniża plon bulw, a zakażając bulwy zarówno w okresie wegetacji, jak i zbioru przyczynia się często do ich masowego gnicia podczas przechowywania. Pierwsze objawy porażenia występują zawsze na dolnych liściach w postaci nieregularnych, żółtobrunatnych plam na wierzchołku i brzegach liści. Plamy stopniowo powiększają się i w sprzyjających warunkach wilgotności pokrywają całe blaszki liściowe. Podczas wilgotnej pogody na dolnej stronie porażonych liści, na brzegach plam, pojawia się biały, delikatny nalot — zarodnikowanie grzyba. W okresach deszczowych choroba rozprzestrzenia się bardzo szybko i w ciągu kilku dni może opanować całą plantację, która ma wygląd spalonej. Podczas słonecznej i suchej pogody rozwój choroby ulega zahamowaniu. Najintensywniejszy rozwój zarazy obserwuje się w naszych warunkach zwykle w drugiej połowie lata. Zarodniki grzyba spłukiwane z liści przez deszcz dostają się do gleby, gdzie zakażają bulwy. Przykrywanie wykopanych bulw porażonymi łętami jest również przyczyną zakażenia. Na bulwach powstają nieco wgłębione, szarosine plamy różnej wielkości. Miąższ bulw w miejscu plam brunatnieje. Bulwy takie są w czasie przechowywania porażane przez bakterie i grzyby, które powodują gnicie. Zapobieganie i zwalczanie. Plantację należy opryskiwać profilaktycznie jednym z następujących preparatów: Polyram Combi (1,5—1,8 kg/ha), Sanspor (2,5— 3,1/ha), Dithane M-45 (2—3 kg/ha), Cynkotox (2,4 kg/ha), miedzian (2,4 kg/ha), Mankuprox (3—3,5 kg/ha), Ridomil MZ 58 WP (2 kg/ha), Ridomil Plus 45 WP (4 kg/ha), Miedzian 50 (5 kg/ha) lub Sandofan Copper (2 kg/ha). Dokładne terminy zabiegów ustala służba ochrony roślin oddziałów rejonowych wojewódzkich stacji kwarantanny i ochrony roślin na podstawie analizy przebiegu pogody na swoim terenie, informując jednocześnie — za pomocą komunikatów plakatowych, specjalnych kart pocztowych, telefonicznie lub telegraficznie — producentów oraz instytucje wykonujące zabiegi (np. SKR) o konieczności rozpoczęcia opryskiwań, zalecanych preparatach i ich dawkach. Inne sposoby ustalania terminu rozpoczęcia opryskiwań przeciwko zarazie (np. w momencie zwierania się roślin, w momencie kwitnienia ziemniaka, w momencie pojawienia się pierwszych plam na liściach, gdy średnia masa bulw pod jedną rośliną przekroczy 200 g u odmian wczesnych lub 150 g u odmian późnych) mają charakter pomocniczy i orientacyjny. Na 10—14 dni przed spodziewanym zbiorem ziemniaków niszczy się łęty preparatem Reglone w dawce 4—5 w 400—500 1 wody na 1 ha plantacji. Dla uniknięcia uszkodzenia bulw w okresie suszy należy stosować ten preparat w dwóch dawkach: pierwsza 3 1 preparatu i po 3—5 dniach druga 2 1 preparatu. Zabieg ten zapobiega kontaktowemu zakażeniu bulw przez zarazę, ograniczając jednocześnie występowanie chorób wirusowych. Zalecany jest przede wszystkim na plantacjach nasiennych. Przy uprawie odmian wczesnych ziemniaka zaleca się sadzić podkiełkowane bulwy, co umożliwia roślinom wykształcenie dużej liczby bulw, zanim wystąpi epifitoza zarazy.