Rizoktonioza ziemniaka

Jest to powszechnie występująca i groźna choroba grzybowa ziemniaka. Niekiedy znacznie obniża plon bulw, zwłaszcza odmian późniejszych i wrażliwych na porażenie. Choroba występuje w trzech formach: ospowatości bulw, gnicia kiełków i próchnienia łodygi, któremu towarzyszy przeważnie biała opilśń. Ospowatość bulw polega na występowaniu na ich skórce brunatnoczarnych sklerocjów grzyba, podobnych do grudek ziemi. Na wiosnę pojawiają się na kiełkach nieco wgłębione, brunatne plamy zgorzelowe różnej wielkości. Kiełki często zamierają i giną, wschody są przerzedzone i opóźnione. Rozmaite czynniki opóźniające kiełkowanie ziemniaków, np. niska temperatura, nadmierna wilgotność i zaskorupienie gleby, zbyt wczesne i za głębokie posadzenie bulw, sprzyjają gniciu kiełków. Próchnienie podstawy łodygi obserwuje się w miesiącach letnich. U nasady łodygi pojawiają się brunatne plamy, a tkanki ulegają suchej zgniliźnie. Liście porażonych roślin żółkną i zwijają się. Silne porażenie powoduje przedwczesne zamieranie roślin. W warunkach wysokiej wilgotności (np. podczas przewlekłych opadów) u nasady porażonych łodyg, tuż nad ziemią, wykształca się gęsta, brudnobiała opilśń (tzw. biały kołnierzyk). Z uprawianych u nas odmian ziemniaka stosunkowo najmniej wrażliwe na rizoktoniozę są: Baca, Bolko, Krab, Nysa, Sokół, Lenino, Krokus, Sowa, Irys, Azalia. Zapobieganie i zwalczanie. Należy sadzić zdrowe sadzeniaki, nie za wcześnie (zwłaszcza odmian wczesnych) i nie za głęboko w dobrze przygotowaną glebę. Stosować dość wysokie nawożenie potasem, który wpływa korzystnie na zdrowotność kiełków. Na plantacjach nasiennych należy przeprowadzić zbiór wcześniej, zaraz po dojrzeniu bulw. Do zaprawiania bulw na wiosnę, bezpośrednio przed sadzeniem, zalecane są następujące preparaty: Dithane M-45 (200 g/100 kg bulw), Zaprawa nasienna T (250 g/100 kg bulw) lub Penncozeb 80 WP (200 g/100 kg bulw) względnie Vitavax (250 g/100 kg bulw). Zalecany jest również preparat Tecto 450 FW (w dawce 220—270 ml/2 1 wody na 1 tonę ziemniaków) do wiosennego spryskiwania bulw za pomocą odpowiednio przystosowanego przenośnika taśmowego. Zaprawiać należy ziemniaki przeznaczone do reprodukcji (na sadzeniaki).